Janine Mommers is een bekend gezicht binnen de VO-academie. Sinds november 2018 is zij als projectleider verantwoordelijk voor de inhoudelijke en organisatorische kant van de leertrajecten. Met het einde van het jaar in zicht, is het tijd om de balans op te maken: hoe kijkt Janine terug op haar eerste jaar bij de VO-academie? Welke nieuwe inzichten heeft zij opgedaan? Maar ook: wat kunnen we in 2020 verwachten? 

Wat houdt jouw functie bij de VO-academie precies in? “Binnen mijn functie houd ik me aan de ene kant bezig met de inhoud van de leertrajecten, aan de andere kant houd ik ook de grote lijn van het aanbod van de VO-academie in de gaten. Concreet betekent dit dat ik een aantal leertrajecten zelf verzorg, maar ook meedenk over de (door)ontwikkeling. Bijvoorbeeld als het gaat om het loopbaanleren; ik zorg ervoor dat we voor elke fase in de loopbaan interessante, passende inhoud ontwikkelen. Ik heb daardoor soms echt het gevoel dat we een curriculum aan het bouwen zijn.” Janine vervolgt: “Voordat ik bij de VO-academie begon, heb ik 17 jaar voor de klas gestaan als docent Nederlands. Ik gaf aan verschillende klassen les; van onderbouw vmbo tot en met de examenklassen vwo. Maar ik ben me in die tijd ook steeds blijven ontwikkelen. Zo heb ik een coachopleiding gevolgd, daarna een opleiding tot supervisor. Ik vind de focus op professionele begeleiding en ontwikkeling erg interessant.” 

Wat is het grootste inzicht dat je afgelopen jaar hebt opgedaan? “Niet echt een nieuw inzicht, meer een bevestiging van wat ik al dacht; leiderschap is echt een vak apart. Het is een beroep waarin je iets voor elkaar moet krijgen met behulp van je team. Of beter gezegd: samen met je team. Jij bent degene die het team moet versterken en faciliteren. Je bewaakt de processen, stuurt op samenwerking en houdt het uiteindelijke doel in de gaten. En dat is echt iets anders dan lesgeven. Je hebt specifieke vaardigheden nodig om leiding te kunnen geven en bovendien een duidelijke visie op het onderwijs. Ik merk dat binnen de leertrajecten vaak dezelfde soort leervragen naar voren komen, gericht op de leidinggevende rol. Vragen als: hoe breng ik als schoolleider een verandering op school tot stand? Hoe ga ik om met weerstand in mijn team? Hoe creëer ik een goede balans tussen sturing en ruimte geven? Goed leiderschap vraagt veel kennis van mensen, kennis van je team. Maar aan de andere kant ook een bepaalde standvastigheid rondom jouw onderwijsvisie. Een complex, maar erg interessant beroep dus.” 

Wat was voor jou het hoogtepunt van 2019? “Allereerst natuurlijk de drie nieuwe trajecten die we afgelopen jaar hebben ontwikkeld: de pilots Oriëntatie op besturen en Beginnend bestuurder en het plusprogramma van VO-intervisiebegeleider. Ik kreeg veel vrijheid om deze trajecten vorm te geven, ik kon echt met nieuwe, innovatieve ideeën komen. De enige voorwaarde was dat deze trajecten passen binnen de visie van de VO-academie. Dat betekent bijvoorbeeld dat informeel leren centraal staat; het leren van en met elkaar.” Janine vervolgt: “Daarnaast vond ik het afgelopen jaar erg bijzonder om mee te maken hoe de sector leert van de sector. Dat is het idee van de VO-academie: stimuleren dat de sector zichzelf sterker maakt. Bij het leertraject VO-intervisiebegeleider leiden we bijvoorbeeld schoolleiders en bestuurders op, ook zodat ze elkaar vervolgens kunnen begeleiden. Dat vind ik een heel mooi concept. En natuurlijk ook niet onbelangrijk: we zien dat het werkt! Deelnemers van dit traject doen praktijkervaring als intervisiebegeleider op binnen andere leertrajecten. Dat betekent dat de intervisiebijeenkomsten worden begeleid door schoolleiders die zich daarin gespecialiseerd hebben. Zo willen we een impuls geven aan de professionalisering van de sector, door de sector zelf.” 

En, wat kunnen we verwachten van 2020? “Vanaf januari 2020 gaan natuurlijk weer verschillende leertrajecten van start. Bijvoorbeeld de tweede tranche van het leertraject VO-intervisiebegeleider. Een bijzonder traject, waarbij je kennismaakt met verschillende intervisiemethodieken en vaardigheden; je leert hoe je jouw team op een coachende manier kunt begeleiden, je krijgt meer inzicht in de groepsdynamiek en je leert de onderlinge samenwerking te versterken. Daarnaast gaan we in 2020 ook een aantal trajecten die al langer lopen een update geven. We willen blijven aansluiten op de behoeften van schoolleiders en bestuurders en inspelen op de voorwaarden die aan leiderschap 2.0 worden gesteld. Zo gaan we bijvoorbeeld aan de slag met het programma van Lead & Learn en Lerend Leiderschap. Bovendien merk ik dat er vanuit de leertrajecten behoefte is om het samen leren voort te zetten door middel van intervisie. We zijn aan het verkennen in hoeverre we hieraan kunnen bijdragen, bijvoorbeeld door het faciliteren van netwerken. Wordt vervolgd dus! “ 

Tot slot: wat is op werkgebied jouw voornemen voor 2020? Na even nadenken: “Ik wil nog meer ruimte nemen voor het versterken van ons huidige aanbod. Kennis uit onderzoeken gebruiken om trajecten op te bouwen, aansluiten bij de behoefte uit de sector, zorgen voor nog meer diepgang. Kortom: meer focus op het doorontwikkelen van de trajecten die er al staan.”