Later selecteren voor het voortgezet onderwijs vraagt structurele aanpak | VO-praat met Louise Elffers
In deze aflevering zie en hoor je prof. dr. Louise Elffers, voorzitter van de Onderwijsraad. Zij gaat in op de kansen(on)gelijkheid in het Nederlandse onderwijs: hoe is het systeem van vroege selectie ontstaan, welke kritiek speelt er, en wat is er nodig om tot verandering te komen?
Wat is leiderschap? Duik in jouw (collega’s) mentale model | VO-praat met Angela de Jong
In deze aflevering zie en hoor je Angela de Jong, senior onderzoek bij het lectoraat Werken in Onderwijs van de Hogeschool Utrecht. Zij gaat in op de vraag ‘wat is leiderschap?’ en legt uit hoe je meer bewustwording creëert van de mentale leiderschapsmodellen van jezelf en collega’s.
Leren vragen stellen over het lerarentekort | VO-praat met Marc van der Meer
In deze aflevering gaat Marc van der Meer, zelfstandig onderzoeker en onafhankelijk adviseur, in op het lerarentekort en hoe we dit vraagstuk op een andere manier kunnen benaderen.
Hoe we voorbij de polarisatie in het gesprek over onderwijs kunnen komen | VO-praat met Gert Biesta
In deze aflevering van VO-praat hoor je Gert Biesta, hoogleraar ‘Educational Theory and Pedagogy’ aan de University of Edinburgh in Schotland en hoogleraar ‘Public Education’ aan Maynooth University in Ierland. Hij gaat in op de vraag: hoe komen we voorbij de polarisatie in het gesprek over onderwijs?
Betrouwbaar voortgezet onderwijs, hoe kun je dat zichtbaar maken? | VO-praat met Marc Vermeulen
In deze aflevering hoor je Marc Vermeulen, hoogleraar bij TIAS School for Business and Society en lid van het algemeen bestuur van Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). Hij gaat in op de meerwaarde van accreditatie in het voortgezet onderwijs. Zijn kernboodschap: laten we migreren van een controlesysteem naar een vertrouwenssysteem, waarin deskundigheid, openhartigheid en onafhankelijkheid centraal staan.
Wat is belangrijk voor meer werkplezier in het onderwijs? | VO-praat met Mieke Koeslag-Kreunen
In deze aflevering hoor je Mieke Koeslag-Kreunen, lector Werken in Onderwijs en directeur van Kenniscentrum Leren en Innoveren van de Hogeschool Utrecht. Zij bespreekt drie boodschappen voor meer werkplezier in het onderwijs: herstel de balans, benut de veelzijdigheid en organiseer slim.
Veranderingen in gedrag, leiderschap en besturing van organisaties | VO-praat met Freek Peters
De wereld verandert, en leiderschap verandert mee. In deze aflevering van VO-praat neemt Freek Peters, hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg, je mee in de wereld van effectief leiderschap. Welke stijl van leiderschap is nodig voor schoolleiders in de hedendaagse onderwijswereld? Wat betekent dit voor je eigen gedrag, en hoe scoor jij op het profiel van nieuwe en effectief leiderschap?
Hoezo hiërarchie? Nieuwe, eigentijdse en zinnige performancegesprekken voor leidinggevenden | VO-praat met Evert Hatzmann
In deze aflevering spreekt Evert Hatzmann - auteur van bestseller ‘Hoezo Hiërarchie?’ - over eigentijdse gesprekken op de werkvloer tussen medewerkers en leidinggevenden. Hoe kom je tot verbondenheid en affectie?
Een alternatief perspectief op organisatieontwikkeling | VO-praat met Mario Kieft
In deze aflevering hoor je Mario Kieft, hoofddocent Organisatieontwikkeling en Gedrag in Organisaties aan de Open Universiteit. Hij schetst een alternatief perspectief op organisatieontwikkeling waarin duidelijk wordt dat formele verandertrajecten vaak niet slagen… en dat dat precies de bedoeling blijkt te zijn.
De inclusieve rol van bestuurders bij goed onderwijs | VO-praat met Loes van Wessum
De impact van de bestuurder op het leren van de leerlingen is indirect. Die impact wordt groter als bestuurders inzetten op de continue professionele groei van schoolleiders en leraren. Dat gaat beter in een context die daar ook toe verleidt. Succesvolle onderwijssystemen zetten dan ook in op de ontwikkeling van een onderzoekende en samenwerkende cultuur, aldus Dr. Loes van Wessum.
De oplossingenmachine: van moeten naar willen | VO-praat met Thom Verheggen
We kennen allemaal het belang van intrinsieke motivatie en het geven van ruimte en vertrouwen. Maar in de praktijk ontstaan er toch vaak weer regels, systemen en hiërarchieën omdat een leidinggevende de oplossingen voor een team bedenkt. Met (vaak) als gevolg een gevoel van moeten in plaats van willen. Thom Verheggen betoogt in deze nieuwe aflevering van VO-praat dat je als leidinggevende niet altijd het antwoord op alle vragen hoeft te hebben. Het betekent dat je minder fixeert op het produceren van oplossingen en vooral het oplossend vermogen van het team vergroot.
Dialogisch leiderschap in het onderwijs | VO-praat met Jindra Kessener en Rens van Loon
De complexe uitdagingen waarmee de maatschappij te maken heeft komen ook de school binnen. Dat vraagt ook iets van leidinggevenden, want de hedendaagse uitdagingen kunnen niet alleen beantwoord worden door autoriteit en daadkracht. Van Loon en Kessener geven je met dialogisch leiderschap kaders mee om met complexiteit om te gaan. Dialogisch leiderschap is het “vermogen van mensen om ruimte te creëren in zichzelf en hun relatie met de wereld om hen heen, om daardoor zichzelf beter te leren kennen en effectiever, authentieker en ethischer te kunnen handelen”.
Introductie in de beginselen van leerling-participatie 2.0 | VO-praat met Carien Verhoeff
“Als het gaat om kritische participatie in beroepen en samenleving; dan vraagt dat ook om kritische participatie in de school. Dan vraagt dat, dat we van leerlingen verwachten dat ze leren invloed uit te oefenen. Het vraagt dat we het instrumentele karakter van participatie overstijgen. Het vraagt dat we leerlingen uitnodigen om onze eigen regels […] kritisch te bevragen en ter discussie te stellen”. Aan het woord is Carien Verhoeff, partner bij Vanderkruis Executive Search en tot augustus jl. associate lector aan de De Haagse Hogeschool, over het bevorderen van leerling-participatie in de school. In deze aflevering van VO-praat legt Carien de beginselen uit van leerling-participatie 2.0.
Kennisgedreven leiderschap voor het nemen van kansrijke beleidsbeslissingen | VO-praat met Annemarie Neeleman
Steeds meer academici, beleidsmakers en onderwijsprofessionals zijn het erover eens dat scholen tot lerende organisaties moeten uitgroeien om aan deze opdracht te kunnen voldoen. Kennisgedreven werken en kennisgedreven leiderschap zijn daarvoor essentieel. In deze aflevering van VO-praat gaat lector Annemarie Neeleman in op het belang van kennisgedreven leiderschap voor het nemen van kansrijke beleidsbeslissingen.
Hoe kun je organisatiewaarden koppelen aan de praktijk? | VO-praat met Inge Andersen
“Een team dat werkt vanuit gedeelde waarden, bruist vaak van de energie”. Dat is de overtuiging van dr. Inge Andersen, bestuursadviseur CSG Het Streek en voormalig lector Waardengericht Leiderschap. Menig school heeft kernwaarden geformuleerd, maar geven deze daadwerkelijk richting of blijft het beperkt bij mooie woorden? En hoe zorg je ervoor dat het niet bij alleen mooie woorden blijft? Dat zijn de vragen die dr. Andersen in deze nieuwe aflevering van VO-praat behandelt.
Werken aan een cultuur van vertrouwen | VO-praat met Pauline Voortman
‘Vertrouwen is als schone lucht, we kunnen niet zonder’. Dat zijn de woorden van Pauline Voortman, bedrijfskundige, auteur, ondernemer én een ervaren expert op het gebied van ‘cultuur en vertrouwen’ in organisaties. Zij promoveerde op dit thema en heeft sindsdien haar ‘core-business’ gemaakt van het werken aan vertrouwen in organisaties. In deze nieuwe aflevering van VO-praat legt zij uit hoe je werkt aan een cultuur van vertrouwen.
De belangrijkste basiselementen van verbindend leiderschap | VO-praat met Gabriël Anthonio
Om het maximale uit leiderschap te halen moet je bij jezelf beginnen. Wat zijn mijn kernwaarden, overtuigingen en idealen? Hoe verbind ik die met de context, de organisatie? Hiermee kun je voorkomen dat leiderschap vooral ik-gericht wordt, aldus prof. Anthonio. Het leven praat immers ook terug. Het is dus belangrijk daarvoor open te staan.
Burgerschap naar een hoger niveau tillen I VO-praat met Bram Eidhof
Burgerschapsonderwijs geven is weerbarstiger in de praktijk besefte Bram Eidhof tijdens zijn promotieonderzoek toen hij leraren en schoolleiders hierover sprak. Het is ook best ingewikkeld om in de klas controversiële onderwerpen te bespreken. Dat is te leren. Ook hoe je het team beter betrekt. In deze aflevering van VO-praat spreekt Bram (Bureau Common Ground en Stichting Stadslab) over hoe je burgerschap in het onderwijs naar een hoger niveau kunt tillen.
De zee en de kunst van navigeren I VO-praat met Aziza Mayo
Aziza Mayo (wetenschappelijk directeur NIVOZ) over subjectiverend onderwijs dat vraagt om pedagogische leiderschap. Mayo gebruikt de metafoor van eb en vloed wanneer ze over de pedagogiek, de opdracht en het pedagogisch handelen, als fundament van subjectiverend, vrijeschoolonderwijs praat. Hierin navigeren vraagt van volwassenen in school moed, onderwijskundig en pedagogisch, of te wel subjectiverend leiderschap.
De drie mythes over technologie in het onderwijs I VO-praat met Pedro De Bruyckere
In deze aflevering bespreekt Pedro De Bruyckere (pedagoog en onderzoeker Arteveldhogeschool Gent en Universiteit Utrecht) de drie zogenaamde ‘broodjes aap’ of ‘urban myths’ die rondwaaien over technologie in het onderwijs.
Het samenspel tussen schoolleiders en bestuurders I VO-praat met Jesse Segers
Jesse Segers (rector van Sioo, het interuniversitair opleidingsinstituut voor organisatiekunde en verandermanagement) gaat in op het samenspel tussen schoolleiders en bestuurders en welke rollen ze kunnen innemen zodat strategie, visie en operatie beter op elkaar afgestemd raken.
Het collectieve (leraar)vertrouwen samen creëren I VO-praat met Pedro De Bruyckere
Pedro De Bruyckere (pedagoog en onderzoeker Arteveldhogeschool Gent en Universiteit Utrecht) vertelt over de herontdekking van het samen, oftewel hoe je meer kunt doen en halen uit ‘collective teacher efficacy’.
Zorgen voor een zachte landing voor starters I VO-praat met Piety Runhaar
In deze aflevering van VO-praat legt Piety Runhaar (universitair hoofddocent HRM in het onderwijs) uit waarom goede begeleiding en goed HRM-beleid belangrijk zijn voor het aantrekken en behouden van starters in het onderwijs.
Inductie als opmaat naar leven lang leren I VO-praat Marcelle Hobma
Marcelle Hobma legt uit waarom het belangrijk is om te investeren in goede inductietrajecten, zodat goede leraren zich kunnen (blijven) ontwikkelen en behouden blijven voor het onderwijs.
Onderwijs als gangmaker voor een duurzamere wereld | VO-praat met Arjen Wals
Arjen Wals, hoogleraar Transformatief Leren aan de Wageningen Universiteit, vertelt over het belang van onderwijs voor een duurzamere wereld.
Samenwerken vanuit wantrouwen of vertrouwen | VO-praat met Jan Bransen
In deze aflevering gaat Jan Bransen (hoogleraar Filosofie van de gedragswetenschappen aan de Radboud Universiteit) in op het thema samenwerken. Hij laat zien dat er twee fundamenteel verschillende visies op samenwerken zijn.
Geluk en hoop in nieuwe tijden | VO-praat met Leo Bormans
In deze aflevering gaat Leo Bormans (schrijver en geluksonderzoeker) in op het thema hoop en geluk. Hoe kunt u (in wankele tijden) hoop en optimisme op uw school bevorderen?
Waarom evidence-informed veranderen in het onderwijs? | VO-praat met Kristin Vanlommel
In deze aflevering gaat Kristin Vanlommel (lector aan de Hogeschool Utrecht) in op het thema evidence-informed veranderen. Hoe kunt u onderzoek, data én intuïtie combineren om effectief te ontwikkelen?
Stap voor stap werken aan kansengelijkheid | VO-praat met Mourad El Moussati
In deze aflevering van VO-praat gaat Mourad El Moussati (expert diversiteit en inclusie) in op de vraag hoe je op een constructieve manier, stap voor stap, kunt werken aan meer kansengelijkheid.
Netwerkleiderschap: hoe je dat écht kunt uitoefenen | VO-praat met Frank Beemer
Frank Beemer (Academic Director Erasmus Academie) gaat in deze VO-praat in op het thema netwerkleiderschap. Aan de hand van drie dooddoeners vertelt hij hoe de samenwerking effectiever kan en hoe u uw netwerkleiderschap kunt verbeteren.
De noodzaak van nuance in denken over onderwijskwaliteit | VO-praat met Marlies Honingh
Marlies Honingh (Universitair Hoofddocent Bestuurskunde) legt uit waarom het noodzakelijk is om het vraagstuk onderwijskwaliteit met nuance te benaderen.
De toekomst van artificiële intelligentie in het onderwijs | VO-praat met Inge Molenaar
Inge Molenaar (Universitair Hoofddocent Onderwijs Wetenschappen) neemt u in deze VO-praat mee in de wereld van artificiële intelligentie. Ze gaat in op verschillende scenario’s en nodigt u uit om na te denken over de toekomst van artificiële intelligentie in het onderwijs.
Proceskunde: wat kan er nog als de samenwerking vastloopt? | VO-praat met Aart Goedhart
Aart Goedhart (adviseur en begeleider) gaat in deze editie van VO-praat in op het thema proceskunde: wat kan er nog als de samenwerking vastloopt?
Hoe breng je het SHRM-beleid tot leven? | VO-praat met Peter Leisink
Peter Leisink (hoogleraar Bestuurs- en Organisatiewetenschap) vertelt in deze editie van VO-praat hoe u als schoolleider of bestuurder strategisch HRM tot leven kunt brengen in de schoolpraktijk.
Niet wat je bent, maar hoe je bent als leider | VO-praat met Hartger Wassink
Hartger Wassink (onderzoeker en adviseur) vertelt in deze editie van VO-praat waarom hij gelooft dat het als leidinggevende belangrijker is hoe je bent, dan wat je bent.
Wat heeft leiderschap met knikkerbanen te maken? | VO-praat met Lars Tummers
Lars Tummers (hoogleraar bestuurs- en organisatiewetenschap) gaat in deze VO-praat in op het thema nudging. “Je toont leiderschap door je schoolomgeving zo in te richten dat leerkrachten, leerlingen, en ouders automatisch het goede doen.”
Hoe voer je écht goede gesprekken? | VO-praat met Frank Weijers
Frank Weijers (proceskundige en trainer) vertelt in deze editie van VO-praat over de meerwaarde van Deep Democracy. Hoe voert u als bestuurder of schoolleider écht goede gesprekken?
De weg naar excellent leiderschap | VO-praat met Anja Hilgers en Charlotte Staats
Anja Hilgers (trainer en coach) en Charlotte Staats (adviseur leiderschapsontwikkeling) gaan in deze editie van VO-praat in op het thema excellent leiderschap: hoe haalt u dan het maximale uit uw medewerkers?
Besturen met lef | VO-praat met Judith Steenvoorden
Judith Steenvoorden (Leaders for Solutions) vertelt in deze editie van VO-praat over besturen met lef. Hoe kunt u in uw rol als bestuurder betekenisvol zijn?
Bestaat er zoiets als een geboren leider? | VO-praat met Frank Hulsbos
Frank Hulsbos (medeoprichter van de Academie voor Gespreid Leiderschap) mag het spits afbijten: in de eerste VO-praat vertelt hij waarom hij zo geïnteresseerd is in leiderschap binnen organisaties en vraagt hij zich af of er wel zoiets bestaat als een ‘geboren leider’.